Mekke Tarihi

Mekke; Suudi Arabistan’da kent, Hicaz Bölgesi’nin merkezi. İslâm dünyasının en büyük kutsal kentidir. Hicaz’ın batısında, alçak tepelerle çevrili bir vadide, Kızıl-deniz’den 80 km içeride yer alır. Cidde Limanı ile bağlantısı vardır. Kent ekonomisi ticaret ve hac turizmine dayalıdır. Hac döneminde kent nüfusu üç katına çıkar. Mekke’nin bir özelliği de Hristiyan, Musevi ve başka dinlerin üyelerinin kenti ziyaretlerinin yasak oluşudur. Kâbe ve Büyük Cami en önemli dinsel yapılardır.

Tarih: İslâm dininin merkezi olan kent, gerek İslâmlık öncesinde gerekse sonrasında Arap Yarımadası’nın en önemli ticaret merkeziydi. Asya ile Afrika’yı birleştiren ünlü baharat yolunun üzerinde bulunması önemini daha da artırıyordu.

İslâmlık öncesindeki putatapar Arapların Lat, Uzza ve Me-nat adlı tanrılarının heykelleri de Mekke’de bulunduğu için ticaret merkeziydi. Ayrıca yüzlerce putu barındıran Kâbe’nin de burada bulunması önemini artırıyordu.

Hz. Muhammed İslâm dinini 610’da Mekke’de yaymaya başladı. 622’de Müslümanların topluca Medine’ye göç etmeleri Mekke’nin görkemli ticaretine darbe vurdu. 630′ da onbinlerce Müslümanla Mekke üzerine yürüyen Hz. Muhammed, bu kutsal kenti ele geçirdi ve kurmuş olduğu İslâm Devleti’nin sınırları içine kattı.

Hz. Muhammed’in ölümünden (632) sonra gelen Dört Halife döneminde de aynı durumunu ve konumunu korudu. Emeviler (661-750) ve Abbasiler (750-1517) dönemlerinde kent yüzyıllar boyu İslâm dünyasındaki dinsel önemini sürdürdü.

Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim’in (1512-1520) Mısır’ı fethetmesinden sonra Mekke de Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarına katıldı (1517). Osmanlı egemenliği altında Mekke şerifleri tarafından yönetilen kent, 19. yüzyılın başlarında, Vahabilerin eline geçti. 1813’te kent yenden Osmanlı topraklarına katıldı.

Osmanlı egemenliği altındaki son Mekke Şerifi Hüseyin, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya

Savaşı’na girmesinden yararlanarak bağımsızlığını ilan etti (1916), ancak kısa bir süre sonra Abdülaziz İbni Suud, Mekke’yi ele geçirdi (1924). Birinci Dünya Savaşı sonrasında İngilizlerin koruması altında egemenliğini sürdüren İbni Suud, 1932’de Suudi Arabistan Krallığı’nı kurdu. O tarihten bu yana Mekke, Suudi Arabistan Devleti’nin sınırları içindedir.